Medan tour 1

Om 5:00 uur gewekt door gebed uit Moskee. Nog even doorpitten, ontbijten. Om 10:00 uur gaan we. Spannend en heel erg nieuwsgierig. Met nog een handzaam boekje van Dirk komen we er samen met Dedi helemaal uit.

Later vandaag meer.

Eind van de dag.....

Parijs van Sumatra. Zo werd Medan een eeuw geleden wel genoemd. In de eeuw van oma. Jouw jonge jaren. De boeken die ik las, mede op jouw advies, lieten deze stad voor mijn geestesogen bloeien, groeien, rood kleuren, en zich verder ontwikkelen. Het is bijzonder, zo overdenk ik nu, al terugrijdend in het donker, heb ik over een andere stad en haar ontwikkeling zoveel gelezen als over deze? Nee, ik kan het niet bedenken. Berlijn komt op een tweede plaats, op enige afstand. Arnhem, de stad waar ik geboren ben, jeetje, daar weet ik veel te weinig van. Ik weet wat mij te doen staat!

Terug naar Medan. Staat voor arena, strijdveld. De enorme groeistuip startte zo eind 19e eeuw, en groeide rond 1950-1970 nog veel harder. Nu leven er meer dan 2,5 miljoen mensen. Wat een stad, wat een hoeveelheid mensen. Een verscheidendheid van oud, nieuw, net, chaos, klassiek, modern, rijk, arm, boedistisch, moslim, protestant, katholiek, auto's, brommers, betjahs, betors. Deze laatste is een samenvoeging van betjah en motor. Je raadt het al, de motor tegen de kar of passagiers rijtuig geplakt. We zien bijna geen betjahs meer.

Dedi rijdt ons er behoedzaam, met vele stops, doorheen. Nou oma, op de sms en later aan de telefoon zei ik het al: we hebben een fantastische dag achter de rug. Sterker, ook nu, 19:00 is er in het donker, nog zo veel te zien. Zoveel leven, we komen nog steeds ogen te kort. Een overweldigende dag. Gelukkig hebben we alle foto's om alles terug te halen. En het boekje van Dirk om ons geheugen te steunen, zodat ik wel de goede namen bij de minder bekende gebouwen noem.

Één van de eerste stops: paleis van de sultan. Ofwel Istana Maimoon. Je kunt zien dat het een pracht en praal was. De voorlaatste sultan overleed door helikopter ongeluk, 2005, hij diende in het leger. Zijn zoon is nog jong. Tijdens onze lunch, vertel ik jou, oma, over dit bezoek. Ja, antwoord jij, lieve oma, erg mooi dat paleis, met aan alle kanten een brede galarij, ik (oma) was destijds een keer met mijn vader mee naar de sultan.....

Oma (!) , dat zeg je gewoon even tussendoor! Een bezoek....., of zei je 'mee naar een feest?' , help me nog even, wat was het? In ieder geval, jij als jonge knappe dame in dat prachtige paleis, vol grandeur, zo stijlvol? Alleen jij kan dit zo bescheiden en terloops melden, en wij kijken elkaar glimmend van plezier en trots aan, daar zittend aan de lunch bij TipTop. Een bekende lunchroom, met allerlei Nederlandse gerechten. Ook een markante plaats in het verre verleden. En ook dat beaam je, en je vertelt: iedereen die op reis ging, kwam daar nog even langs voor koffie, lunch of iets anders. Je bent een geweldige vrouw oma!

De moskee, dicht bij paleis, ontworpen door ook een Nederlandse architect, bezoeken we direct na het paleis. Ook indrukwekkend. En dat vinden we onszelf ook, maar dan vanuit een heel ander perspectief, als we alle drie een sarong om hebben. Hoe grappig. De klok, geschenk van Wilhelmina, wordt niet meer gebruikt, staat nog wel achter de spreekstoel, al zal die hier anders heten. In de moskee, tekenen van verbroedering en tolerantie: naast moslimtekens, ook die vanuit hindoeïsme, boedisme en christelijke godsdiensten, laten we die verbroedering hoog houden en koesteren!

Een andere stop (ik ga niet alles opnoemen, dan ben ik morgen nog bezig) is het zwembad. Hoe geweldig, dat dit bad, aangelegd in 1925, alles overleefd heeft en ons in al haar glorie vandaag ontvangt?!

Ook hier hebben we het even over. Ja zeg je, hier heb ik veel gezwommen. Jouw broer, Frits, bleef, toen jullie op de HBS te Medan zaten, vaak de weekends over en vierden er veel feesten.

Ik, Ilona, zat op de oude bekende stoeltjes, die ik ook in Nederland vroeger zag, keek naar het bad, naar Steven en Lars. Stil bedenkend hoe wonderlijk ons leven kan zijn. Jij, oma als jong en buitengewoon sportief meisje daar duikend en genietend. Ik zie je door het water glijden, van de duikplank gaan. En tegelijkertijd staan jouw zoon en kleinzoon over dat bad heen te kijken. Hoe mooi kan het zijn als we die beelden in elkaar kunnen laten overvloeien? Technisch kan het, maar we hebben geen film materiaal volgens mij van jou, daar zwemmend? In iedergeval gebeurde het voor mijn ogen. Het was bijzonder, zie de foto van die 2 voor dat bad.

De foto die ik van Susan van het bad net kreeg, maken het beeld uit het verleden heel levendig, ook wonderlijk. Riet die over het zwembad en zwemmen schrijft, een mooie foto van toen, welk jaar Susan? Begin jaren '30 denk ik? Het is vanuit de andere kant, maar je ziet direct dat er niets veranderd is. Schitterend.

We gaan nog terug, maken we vanuit dezelfde stand een foto.

Ik ga dit nu plaatsen. Met wat foto's. Later meer.

Oma, we hebben het heerlijk hier, wees daar alsjeblieft van overtuigd! Zo fijn dat we zijn gegaan, hier mogen en kunnen zijn, jij ons leidt en verhalen hebt verteld. Ik ben je heel dankbaar voor jouw verhalen en tijd. En je buitengewoon heldere geheugen.